شنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱

منوچهر سالیا؛ اسطوره بی تکرار فوتبال آبادان

در ۱۷ دی ماه سال ۱۳۱۷ صدای نوزادی سکوت خانه ای واقع در لین دوغه آبادان را در هم شکست؛ والدینش نام آن نوزاد را منوچهر نهادند.
به گزارش رصنا(روابط عمومی موسسه فرهنگی ورزشی صنعت نفت آبادان)؛ منوچهر از همان دوران کودکی عاشق فوتبال بود و با چهره ای آفتاب سوخته و با پایی برهنه بر روی زمین های خاکی بازی می کرد. تماشای بازی بزرگانی همچون اصغر بم زاده؛ بهمن تیرانداز؛ بشیر پلوزاده؛ محمود زارع و علی سیاوش او را به وجد می آورد و همیشه در این فکر بود که آیا می تواند روزی مانند آنها بازی کند و درست چندین سال بعد او خود یکی از بزرگان فوتبال کشور شد و در ردیف بهترین ها قرار گرفت.
یکی از پیشکسوتان فوتبال آبادان می گوید: منوچهر سالیا فردی اخلاق مدار، خوب، با اصالت و با شخصیت بود که هیچگاه به کسی توهین نمی کرد و آرزویش دیدن شادی و خرمی بچه ها بود.
بزمه؛ اظهار کرد: سالیا اسطوره فوتبال آن بود و دیگر کمتر کسی مثل او پیدا می شود. 
وی با تاکید بر اینکه فوتبالیست های جوان بایستی پیشکسوتان بزرگی همچون سالیا را الگوی خود قرار دهند، افزود: متاسفانه هیچ کس به یاد پیشکسوتان نیست و این در حالیست که وظیفه ی معرفی و شناساندن زحمت کشان و پیشکسوتان فوتبال آبادان بر عهده ی تمام تلاشگران این عرصه است.
وی با اشاره به اینکه وظیفه ما پیشکسوتان معرفی الگوهای مناسب به قشر جوان جامعه است، تصریح کرد: متاسفانه ما پیشکسوتان در این زمینه کوتاهی و قصور کرده ایم، می بایست با برگزاری برنامه ها و مسابقات ورزشی ی مختلف در مناسبت های گوناگون علاوه بر کمک به توسعه و بهبود کیفی  ورزش شهر در زمینه ی معرفی پیشکسوتان نامی و اسطوره ای شهر نیز تلاش کنیم زیرا حق آبادان و پیشکسوتان آن خیلی بیشتر از این گذشتن های ساده از کنار یکدیگر است.
این پیشکسوت آبادانی فوتبال یادآور شد: مرحوم منوچهر سالیا که در برهه ای عنوان سرمربیگری تیم صنعت نفت را نیز عهده دار بود، ارق عجیبی به شهرش آبادان و تیم محبوب صنعت نفت داشت و برای اعتلای نام شهر آبادان و رسیدن و ماندن آن در جایگاه واقعی اش بسیار تلاش کرد. 
به گفته ی عبدالواحد بزمه؛ تیم صنعت نفت شهرت و آوازه اش را از بابت اسطوره هایی همچون مرحومان سالیا و دهداری دارد و بازیکنانی همچون سید ابراهیم تهامی و غلام نژاد حاصل آموزشهای درست و خدمات صادقانه و شبانه روزی سالیا حتی در دوران جنگ تحمیلی به فوتبال شهر است.
منوچهر سالیا، پدر فوتبال آبادان
فوتبال در آبادان با نام بزرگ مردانی چون پرویز دهداری، عبدالرضا برزگری، ابراهیم قاسمپور، علی فیروزی و منوچهر سالیا شناخته می‌شود، فوتبالیستی که در فوتبال ایران بی همتاست، مربی که در جنگ تحمیلی و در شیراز نام تیم فوتبال صنعت نفت آبادان را زنده نکه داشت، مردی که با عشق فوتبال زندگی کرد، شاگردان بسیاری تربیت نمود و با عشق به فوتبال در کنار باشگاه جام در آخرین روز اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۴ در گذشت.
سالیا از بزرگان فوتبال خوزستان و آبادان بود بطوری که او را بعد از پرویز دهداری مرد شماره ۲ فوتبال آبادان می‌شناختند، وی در دهه ۳۰ عضو تیم‌های شاهین و جم آبادان بود و در اوایل دهه ۴۰ برای تیم ملی ایران سه سال بازی کرد.
او در سن ۱۶ سالگی از طرف شرکت تولید مواد دریایی «گرم مکنزی» برای فوتبال به کویت رفت تا در همان ایام و با بازی در تیم العربی این کشور یکی از اولین لژیونرهای فوتبال ایران لقب بگیرد. سالیا از اواخر دهه ۴۰ کار مربگیری را از تیم‌های شاهین و جم آبادان آغاز کرد، در دهه ۵۰ هدایت صنعت نفت آبادان را در لیگ تخت جمشید به عهده گرفت، در ایام دفاع مقدس هم در کنار مهاجران جنگزده از فوتبال آبادان غافل نشد و بعد از جنگ هم با اشاره مرحوم دهداری تیم جم را دوباره راه اندازی کرد.
سالیا که خود از مکتب مرحوم دهداری بود اخلاق را سرلوحه خود و شاگردانش قرار داد و تیم جم آن مقصدی بود که با زندگی منوچهر با آخرین روز زندگی اش پیوند خورد.
حس وابستگی به سفیدی پیراهن شاهین» و جم باعث شد تا سن ۳۵ سالگی تنها لباس این ۲ تیم که یکی بودند را بر تن کند و جام امیر نویدی، آخرین باری بود که سکونشینان دیدند که منوچهر به دنبال توپ دوید؛، بعد از آن سالیا تمام زندگی اش را وقف آنهایی کرد که مظلومانه به دنبال توپ می‌دویدند.
علاقه سالیا به پرویز دهداری ۲ طرفه بود، وی در طول زندگی اش هیچگاه به دهداری نه نگفت، از زمانی که دهداری به عنوان مدیر تیم صنعت نفت منصوب شد از سالیا خواست به عنوان مربی در این تیم شروع به کار کند و وی اولین کاری که کرد تیم را با حضور بازیکنانی مثل برزگری، فیروزی، نظری، قاسمپور، شاملی و نظام آزادی جوان کرد و مجموعه‌ای را که فصل قبل در معرض سقوط بود به مقام پنجمی لیگ تخت جمشید رساند.
سالیا تا قبل از انقلاب اسلامی در کنار تیم صنعت نفت بود و هدایت این تیم را در لیگ تخت جمشید بر عهده داشت و تیم تحت هدایت او بارها و بارها مچ بزرگان فوتبال ایران را خواباند.
وی تیم صنعت نفت آبادان را در شیراز ثبت کرد و با صعود از دسته‌های پایین‌تر به قهرمانی باشگاه‌های شیراز تبدیل کرد، صنعت نفت آن روزها با ترکیبی از بازیکنان مستعد نظیر کرمانی، دارم، تهامی و قدیمی ترها نظیر برزگری، قاسمپور، بشاگردی، گله داری خود را آماده مسابقات لیگ استان فارس می‌کرد که حضور تیم نفت در این مسابقات مورد انتقاد باشگاه‌های شیراز قرار گرفت و این موضوع به یکی از دلایل اصلی بازگشت زرد پوشان به خوزستان شد.
سالیا تیم صنعت نفت را به خوزستان بازگرداند و با قهرمانی در مسابقات استان که در دزفول برگزار شد به رقابت‌های لیگ ایران صعود کرد تا استارت بازگشت برزیل ایران به رقابت‌های کشوری زده شود.با بازگشت صنعت نفت به لیگ ایران، بازیکنان آبادانی سایر تیم‌ها به آبادان بازگشتند تا سالیا و طلایی پوشان را همراهی کنند، ورزشگاه تختی اهواز آن روزها میزبان بازی‌های مردان آبادانی بود.
سالیا که دوست داشت تیمش در آبادان میزبان حریفانش باشد پس از یک سال به کمک مسئولان وقت پالایشگاه، استادیوم تختی را که به مخروبه ای بعد از جنگی تبدیل شده بود بازسازی کرد تا این ورزشگاه جانی دوباره بگیرد. افرادی چون منوچهر سالیا در دهه ۵۰ و ۶۰ فوتبالیست‌های بسیاری پرورش دادند که این ستاره‌ها در فوتبال آبادان و کشور می‌درخشند.